Otizm Spektrum Bozukluğu yani kolay deyişiyle otizm çocukların doğuştan getirdiği ya da özellikle yaşamın ilk üç yılında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel bozukluktur. Otizmin beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı sanılmakla birlikte genetik ve çevresel faktörlerin etkileri üzerine çok sayıda araştırmayapılmıştır.

Otizm, günümüzde rastlanan en yaygın nörolojik bozukluktur ve Hastalıkları Kontrol Etme ve Önleme Merkezi (Centers for Disease Control Prevention)'nin verilerine göre 2006 yılında Her 150 çocuktan 1’inde otizm görülürken, 2012 yılında Her 88 çocuktan 1’inde otizm görülmüştür. 2015 yılında verilen son bilgiye göre 64 çocuktan 1’inde otizim görülmektedir.

Otizm tüm ırklarda, etnik gruplarda ya da sosyal statüsü farklı gruplarda görülebileceği, ailenin gelir durumu, yaşam biçimi ve eğitim düzeyi ile otizm spektrum bozukluğu arasında bir bağ olmadığı vurgulanmaktadır. Cinsiyetle ilişkili olarak farklı görülme sıklığı bilgileri bulunmasına rağmen, ortak görüş, erkeklerde kızlardan daha fazla görüldüğüdür.

Eğer çocuğunuz:
• Başkalarıyla göz teması kurmuyorsa,
• İsmini söylediğinizde bakmıyorsa,
• Söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa,
• Parmağıyla ile istediği şeyi göstermiyorsa,
• Oyuncaklarla oynamayı bilmiyorsa,
• Akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermiyorsa,
• Konuşmada akranlarının gerisinde kalmışsa,
• Sembolik oyunlar oynayamıyorsa,
• aşırı hareketli, hep kendi bildiğince davranıyorsa,
• Gözleri bir şeye takılıp kalıyorsa,
• Bazı eşyaları döndürmek, sıraya dizmek gibi sıra dışı hareketler yapıyorsa,
• Günlük yaşamındaki düzen değişikliklerine aşırı tepki veriyorsa,

Stereotipik ( tekrarlayan) hareketler gösteriyorsa,

otizm açısından değerlendirme yapmak gerekir.

Amerikan Psikiyatri Birliği'nin Mental Rahatsızlıklar Tanılama Sistemi (2001)'ne göre, özgül öğrenme güçlüğü; okuma bozukluğu ( disleksi ) , matematik bozukluğu ( diskalkuli ) yazılı anlatım bozukluğu ( disgrafi) olarak tanımlanır.

Ancak Disleksi;en sık görülen tip olduğu için öğrenme bozukluğunun tanımlanmasında dünyada genel olarak kullanılan bir terim haline gelmiştir.

Özel öğrenme güçlüğü zekâsı normal ya da normalin üstünde olan bireylerin, standart testlere göre yaş, zekâ düzeyi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda okuma, matematik ve yazılı anlatım düzeyinin beklenenin önemli ölçüde altında olmasıyla tanısı konulan bir bozukluktur.

0-6 Yaş Özgül Öğrenme Güçlüğü Belirtileri:

-Kelimeleri yanlış söyleme ,
-Kafiye bulmakta güçlük (masa-kasa vs)
-Oyunları sürdürememek, çabuk sıkılmak,
-Çatal, makas kullanma, bağcık bağlamada güçlük,
-Ayakkabılarını ters giyme,
- Daire, kare gibi şekilleri kopyalayamama,
-Taşırmadan boyama yapamama,
-Bisiklete binememe,
-Kendi ilgi alanı dışındaki aktivitelere karşı isteksizlik,
-Benzerlikleri fark edememe,
-Sağını solunu karıştırma,
-Sıraya koyma güçlüğü,
-Renkleri öğrenememe, karıştırma…

İlköğretim Dönemi Özgül Öğrenme Güçlüğü Belirtileri:

-Okul başarısının zekasına ve yaşına göre beklenenden düşük olması,
-Bazı konularda başarılı iken bazı konularda başarısız olması (örneğin; matematik dersi iyiyken geometriden çok başarısız olması)
-Yavaş okuma,
-Bazı harfleri yazarken ve ya okurken karıştırma (p-b, b-d, k-t, y-h, 6-9,2-5)
-Tersten yazma (ismini Ahmet yerine temhA)
-Kelimenin sonlarını uydurarak okuma,
-Tahtadan ödevini geçirmekte zorlanma,
-Sık dört işlem hatası yapma,
-Çarpım tablosunu öğrenememe,
-Kendine göre kısa yollar üretme,
-Eldeleri unutma,
-Alfabeyi sırasıyla sayamama,
-Sağını solunu karıştırma,
- Yıl, ay, gün gibi kavramları karıştırma (hangi mevsimdeyiz denince Mayıs diye yanıt verir).

Mental retardasyon; gelişim dönemlerinde ortaya çıkan, çevreye uyum ve davranışlardaki bozulma ile birlikte olan, genel zihinsel fonksiyonların ortalamanın anlamlı derecede altında olması şeklinde tanımlanabilir. Mental retardasyon zihinsel yeteneklerin yetersiz gelişimidir.
Mental reterdasyon doğumdan önce embriyonun gelişiminde, doğum sırasında ya da doğum sonrasında çeşitli nedenlerle merkezi sinir sisteminin etkilenerek çocuğun fiziksel, bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim alanlarında kalıcı bir duraklama ya da gerileme sonucu yaşıtlarından gerilik oluşturan durumdur. Çocuğun işlevselliği ortalamanın önemli ölçüde gerisinde olabilir.

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİN BELİRTİLERİ NELERDİR ?

Eğer çocuğunuz ;

- Kaba motor ( koşma,oturma,emekleme vb) ve ince motor ( kalem tutma, el göz kordinasyonu sağlama elindeki nesneyi sıkma vb) becerilerde normal gelişim gösteren akranlarının gerisinde kalıyorsa
- Öz bakım becerilerinde ( bağımsız olarak yemek yeme , tuvaletini yapma , üzerini giyinme-soyunma vb) yaşıtlarının gerisinde kalıyorsa
- Alıcı dil ve ifade edici dil becerileri sınırlı ise yani kendisine söylenen- kendisinden istenen şeyleri yerine getiremiyorsa ve kendi isteklerini yaşına uygun ifade edemiyorsa
- kuralları anlamada ve uygulamada güçlük yaşıyorsa
- Renkler , rakamlar , kavramlar vb. bilişsel becerileri öğrenmekte güçlük yaşıyorsa

Bir uzman tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİN NEDENLERİ NELERDİR ?

- Bulaşıcı hastalıklar ve gelişimi engelleyecek zehirlenmeler
- Yaralanma ve fiziksel etkiler
- Metabolizmada bozukluk veya beslenmede bozukluk
- Nörolojik hastalıklar, beyin işlev bozuklukları
- Gebelik döneminde ki bozukluklar
- Genetik faktörler ( Kromozom anormallikleri)
- Çevresel etmenler

Çocuğun, yaşamının her anını etkileyen nörobiyolojik bir bozukluktur. Çocukların %5 inde. Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla 3 kez daha fazla görülür.
Değişik isimlerle anılmakla birlikte, 1900 lü yılların başlarından beri tanınan bir sendromdur. Günümüzde yaygın olan adı Dikkat Eksikliği ve/veya Hiperaktivite Bozukluğudur.

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPARAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) BELİRTİLERİ NELERDİR?

Detaylara dikkat etmede zorluk çekme ve okulda veya diğer aktivitelerde düşüncesizce hatalar yapma eğilimi; umursamaz ve karmakarışık iş üretmek.Kolayca alakasız dürtülerle dikkatin dağılması ve düzenli olarak devam eden çalışmaları başkalarını rahatsız eden sesler ve olaylarla bölmek.Görevler ve aktivitelerde dikkati sürdürme yeteneğinin olmaması.
Konsantrasyon gerektiren ev ödevi veya hesap veya görevleri bitirmede zorluk çekme.Sürekli bitmemiş bir aktiviteden bir başkasına geçme Düzensiz çalışma alışkanlıkları.Günlük aktiviteleri unutma (örneğin randevuları kaçırma, yemek getirmeyi unutma)Ev ödevi veya günlük işler gibi görevleri tamamlamama.Konuşmada daldan dala atlama, diğerlerini dinlememe, aklını konuşmaya vermeme, sosyal durumlarda aktivite kurallarını veya detaylarına uymama.